Geen meisje zonder strik
Dit is Ida, een zuster van Ida's Grootvader van moeders kant. Het is 1917 of 1918 Ida is 13 of 14 en even oud als Ida nu. Ook bloeit ze al wat op als vrouw, maar ze heeft nog steeds een fraaie strik in haar weelderige haar. Daaronder de foto waar dit uitgelicht is en zie alle jongere meisjes hebben een strik en de oudere niet meer.
Ida met strik in 1917
Hier het hele gezin. De jongste in het midden is Ida's grootvader van moeders
kant. De meisjes natuurlijk met grote strik. Het manvolk met strik voor en de
oudere vrouwen met een kettinkje. De Ida hier is al jong overleden en alleen de
Clazine de derde van links leeft nog (97 jaar).
Deze foto is van 1919. Het voorste meisje is Súske Witteveen, de grootmoeder
van Ida Poortinga en de moeder van Wytske Hettinga.
De strikken waren altijd heel modieus en hoe deftiger de dag, hoe gekleder de
strik. Hier met een slappe
hangende knoop.
Zonder strik was een meisje als het ware "topless" dus zolang een
meisje nog geen puber was deed ze de strik niet af. In de jaren 40-50 was een stevige strik modieus. Mijn zussen
streken het lint altijd aan de warme kolenkachel zolang als het jaargetijde dat
toeliet, daarna was het strijkijzer aan de beurt of wat wrijfwarmte langs
de stoelpoot. (Immers de kachel ging na 1 april meestal definitief uit.)
Deze foto is van 1943. Mijn ouders trouwden en het meisje met strik is de
dochter van haar 16 jaar oudere zuster daarachter.
Hier twee jaar voor ik geboren werd. Dus ongeveer 1948. De conserverende
werking van twee wereldoorlogen liet de strik onveranderd als het ultieme
symbool van lief klein meisje. Net als tandenpoetsen, of nog belangrijker was
het strikje. Op zondag een tien centimeter breed lint. Door de weeks wat
bescheidener.
Deze foto is van 1956. Het is het gezin waarin Wytske, mijn vrouw en moeder
van Ida opgroeide. Zij was het enige meisje dus met strik. In dit geval de
feestelijke snit met stip, breed en dubbel.
Heel feestelijk zo'n dubbele strik bij zo'n lief meisje (Wytske).
Deze foto is van 1952. Dat ben ik met mijn gestrikte zussen Eke, Anke en
Janke en broers Rinse en Klaas (Kaai)
(Die in
die Micky-Mousebroek ben ik (Germ)- ook de bedenker van die stripfiguur kwam uit
Noord-Friesland, dus het is niet vreemd dat dat mormeltje dezelfde broek aan
kreeg- )
Hier
mijn Oudste broer Rinse geklikt met mijn zusje Janke op een door de weekse dag dus met een
kleinere strik. (Janke is van mei 1949)
Fot's werden gemaak tijdens feestdagen, sessies bij de fotograaf, de
dorpskermissen zoals deze. Of zomaar op een dag door een fotograaf die de
schoolfotos maakte zoals ook nu nog gebeurt. Ook wel door een "wilde" fotograaf met
scooter, houten paard of ander object, waarna de foto's bij de sigarenboer
te koop hingen of langs de deuren werden gevent..
Alleen op die laatste foto's zijn de strikjes voor dagelijks gebruik te zien.
Die zijn van wat smaller lint en soms gekleurd. Die met de luier in de broek...ja dat ben ik dus.
En kijk hier een onverwachte straatfoto van zus Janke met spingtouw en een eenvoudig dagelijks strikje. Let op, ze staat er precies zo op als de kleine figurante op de set.. Voor alle dag, dus niet wit maar gekleurd en van een smaller lint.
Ook hier van een straatfotograaf die een andere zus, Anke, snapt met de dagelijkse strik in haar haar.
Nee, jongens hadden geen strik, wel veel broek tot op zo niet boven de
taille, pofbroeken van ribfluweel vooral. Hoewel we van dorpsnotabelen waren was
men na de oorlog tot ver in de jaren vijftig al blij als de kinderen kleren aan
hadden. Later in de jaren vijftig veranderde dat plotseling tot we in de jaren
zestig plotseling midden in de moderne consumptiemaatschappij bleken te zitten.
Op gewone dagen was er meestal een eenvoudiger strik. Omdat dit gezien de rest van de kleding een gewone wekdag is waarop een straatfotograaf een draaimolenpaard heeft opgesteld om de dorpskinderen te fotograferen is deze dubbele strik mogelijk toch één van een verjaardag of halve feestdag.
Nee, Rinse draagt geen balletschoentjes maar klompsokken. Ik heb een paar
goedkope sandaaltjes van de Coöp aan en kijk vanaf de arm van de meid (grote
Anke) wat wantrouwend naar de fotograaf.
Dit is een schoolfoto. De fotograaf is aangekondigd dus... hup een zondagse strik in en het enige jarenoude jurkje gestreken.
Nog een paar en let op er zit ook 1,3 bij zonder strikje. Maar dat zijn de enigen die ik voor 1957 kan vinden.
Op onderstaande foto ben ik nog geen jaar oud dus is het voorjaar 1951.
Zusje Anke en Eke in de vensterbank waarschijnlijk nog in de jaren veertig.
Hier is Janke duikelijk even de strik kwijt. Voor mij is dat een mal gezicht.
Hier mijn tante Janke met haar dochter dus dat is nog van voor de oorlog denk
ik. Natuurlijk had nichtje Annie een strik in het haar.
Meestal liepen de jongens op klompen. Op school zette je die onder de kapstok. Thuis in het achterhuis. Soms voor spelen in het veld met laarzen. Maar naar de kerk hadden we schoenen aan. Ook kleine kinderen hadden wel eerst pantoffeltjes of sandaaltjes aan.
Maar bij iedereen zakten de sokken af.